شورای استخراج بیت کوین چیست و آیا غیرمتمرکز بودن اکوسیستم را تهدید میکند؟
هفته گذشته یک بمب خبری از سوی مایکل سیلور مدیرعامل شرکت مایکرواستراتژی و ایلان ماسک مدیرعامل شرکت تسلا، بازار رمزارزها را تحت تاثیر قرار داد. آنها از ایجاد تشکلی به نام شورای استخراج بیت کوین Bitcoin Mining Council (BMC) به رهبری مایکل سیلور خبر دادند. به گفته سیلور اهداف این گروه افزایش شفافیت در مورد مصرف انرژی و تسریع ابتکاراتی برای ارتقا پایداری در سراسر جهان است.
این شورا قرار است هر شش ماه یک بار گزارش شفافیت از پنج یا شش شرکت استخراج بیت کوین را منتشر کند و همچنین بودجه موردنظر برای برخی از گزارشهای تحقیقاتی درباره بزرگترین ارز دیجیتال جهان و انرژی پاک را تأمین مالی کند.
شورای استخراج بیت کوین چیست؟
از زمان اعلام این خبر تاکنون جزئیات اندکی در مورد چگونگی پیگیری این اهداف ارائه شده است. همین موضوع باعث شده تا جامعه بیت کوین با سوظن به این قضیه نگاه کنند، زیرا آنها این شورا را نوعی کارتل یا تلاش برای متمرکزکردن ماینینگ بیت کوین میدانند. البته که این موضوع کمی نگران کننده است، زیرا سیلور و ایلان ماسک که از پیشگامان این طرح هستند تجربه قابل توجهی در استخراج بیت کوین ندارند.
مطمئنا این موضوع برای کسانی که سالهای زیادی با امکانات کم و مشقت فراوان به استخراج بیت کوین مشغول بودهاند ناخوشایند است. این مساله، یک تجارت فنی و ظریف است که باید موارد زیادی از جمله مدیریت دارایی، توزیع نیرو و بسیاری از ظرافتهای دیگر را در نظر گرفت.
اما خب سیلور و ماسک به عنوان سرمایهگذاران و دارندگان بیت کوین شناخته میشوند. به هرحال به نظر میرسد داشتن همین تجربیات، به ویژه توجه فراوان تسلا به بیت کوین، انگیزهای برای آنها شده است. هرچند در حال حاضر تسلا اعلام کرده است که به دلیل مصرف بالای انرژی بیت کوین و عدم همخوانی با ماموریت شرکت، بخشی از فعالیتهای خود را در این حوزه متوقف کرده است. در همین حال، این شورا از ماینرها نیز غافل نبوده و مذاکراتی را با برخی از شرکتهای فعال از جمله Galaxy Digital و Argo Blockchain آغاز کرده است. نماینده آرگو بلاکچین میگوید که اگرچه سیلور و ماسک از اولین چهرههایی پیشقدم در این موضوع بودند، اما خود استخراجکنندگان کنترل این کار را در دست خواهند گرفت.
البته تمامی اینها بستگی به موضع افراد در این مورد دارد که آیا آنها اساسا بیت کوین را به عنوان یک تهدید زیست محیطی میشناسند یا خیر. واضح است که بسیاری از افراد علاقهمند به بازار رمز ارزها به دلیل نگرانیهای زیست محیطی، از این بازار دلسرد شدهاند. این ابتکار عمل ماسک و سایلور حاوی این پیام است که نگرانی این دسته از افراد جدی گرفته شده و میتوان آن را حل کرد. این چیزی است که در نهایت به سود بیت کوین تمام میشود. در هرحال اینکه این موضوع از حرف فراتر برود یا اساسا بر مصرف انرژی بیت کوین تاثیر بگذارد، به نحوه پیگیری اهداف این گروه بستگی دارد.
در اینجا چند موضوع وجود دارد که به بررسی آنها میپردازیم.
آیا این یک تلاش هماهنگ برای تغییر کد بیت کوین است؟
تاکنون هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد این شورای تازه تاسیس به دنبال تغییری اساسی در بیتکوین باشد. آنها به صراحت، داشتن چنین هدفی را رد کردهاند. اما بسیاری از فعالان قدیمی بیت کوین دل خوشی نسبت به گروهی از افراد با نفوذ که با هم روی راه حلهای بیت کوین کار میکنند، ندارند. این بدبینی البته ریشه تاریخی دارد. به محض اعلام خبر تاسیس این شورا، برخی از قدیمیهای این بازار بلافاصله به یاد توافقنامه نیویورک افتادند؛ توافقنامهای که قرار بود به یک راهحل جامع برای مقیاسگذاری بیتکوین برسد اما در نهایت به سواستفاده و حاشیههای پیرامون بیت کوین کش منجر شد. آن میراث شوم به بدبینیها نسبت به چنین تلاشهای هماهنگی دامن زده است؛ تلاشهایی که به زعم هولدرهای قدیمی با اعمال فشار «متمرکز» برای تغییرات عمیقتر در ماهیت بیت کوین منجر میشود.
اما این بار به نظر نمیرسد که این بخشی از برنامه سیلور و ماسک باشد. نکته مهم اینکه اگر همچین قصدی هم داشته باشند به شدت شکست خواهند خورد. در سال ۲۰۱۷ ، افراد درگیر در توافقنامه نیویورک، بهروزرسانی کد را با موفقیت انجام دادند. از آن زمان شرایط به شدت تغییر کرده است، زیرا تعداد استخراجکنندگان بیشتری در شبکه وجود دارد که برای هرگونه تغییری به حمایت آنها نیاز است. بیشتر این افراد هم در مناطقی حضور دارند که نگرانیهای زیستمحیطی مدنظر این شورا را ندارند.
به طور کلی هیچ روش فنی آشکاری وجود ندارد که باعث شود بیت کوین مصرف برق کمتری داشته باشد یا استفاده از انرژی های تجدیدپذیر را تضمین کند، بنابراین هر تلاشی برای تغییرات اساسی محکوم به نابودی است. به طور خلاصه، اگر ماسک و سایلور بخواهند کد را تغییر دهند، سرنوشت خوبی در انتظارشان نخواهد بود.
تاثیر شورا بر غیرمتمرکز بودن بیت کوین
بهترین و تأثیرگذارترین روش برای ائتلافی از استخراج کنندگان بیت کوین که میخواهند پایداری سیستم را بهبود دهند، تاسیس یک نهاد نظارتی و استاندارد کاملاً مستقل است که استفاده از انرژی پاک توسط ماینرها را بررسی و تأیید کند. اگر تمرکز روی آمریکای شمالی باشد احتمالاً کار آسانتر پیش خواهد رفت، که به نظر میرسد همین طور هم خواهد بود. مقرر شده است که بودجه این سازمان از پرداختی ماینرهای عضو تأمین شود و احتمالاً در آینده منابع درآمدی دیگری نیاز اضافه خواهد شد.
مزیتی که شورای استخراج بیت کوین برای اعضا دارد این است که آنها از افزایش تقاضای بیتکوین از طرف سرمایهگذاران یا کاربرانی که به دنبال بیت کوینهای پاک هستند نفع خواهند برد. صندوقهای سرمایهگذاری بسیاری وجود دارند که به عنوان مسئولیت اجتماعی خود به دنبال حفظ محیط زیست و کسب بیت کوینهای پاک هستند.
شورای استخراج کنندگان بیت کوین باید شفاف باشد و استانداردهای مناسبی داشته باشد تا سرمایه گذارانی که با هدف حفظ محیط زیست به آنها اعتماد کردهاند را راضی نگه دارند.
این موضوع میتواند باعث استقبال طیف جدیدی از سرمایهگذاران و کاربران شود و آنها به این بازار روی خوش نشان دهند. همواره جنبشهای مخالفی وجود داشتهاند که معتقد بودند به دلیل مصرف بالای انرژی بیت کوین، این فناوری باید از دور خارج شود. اما از سوی دیگر گروه قابلتوجهی وجود دارند که به محیطزیست اهمیت میدهند و همزمان درمورد فناوریهای پیشرفته کنجکاو هستند. همانطور که کوین اولیاری پیش از این به آن اشاره کرده بود، شرکتها و موسسات بزرگ به این موضوع علاقه نشان میدهند.
درواقع، بسیاری از شرکتها و سرمایه گذاران بزرگ که ممکن است به خرید بیت کوین علاقهمند باشند از سوی سهامداران، رسانهها و افکار عمومی با فشار مواجه هستند تا به نگرانیهای زیست محیطی احترام بگذارند. ارائه راهی برای سرمایهگذاری سبزتر روی بیت کوین میتواند این دغدغه را حل کند.
آیا چنین راهحلهایی کارایی لازم را دارد؟
یک راه حل موازی میتواند Better Business Bureau باشد. سازمان BBB هنوز از کسب و کارهای عضو این سازمان، حق عضویت دریافت میکند، سپس برای اعضایی که مطابق با استانداردهای آن هستند تأییدیه میدهد. نکته مهم در مورد BBB این است که اگرچه سیستم کاملی نیست، اما بهطور رسمی هم از دولت و هم از اعضای خود مستقل است. این استقلال، در کنار تنوع منابع مالی باعث شده تا اگر لازم باشد بدون در نظر گرفتن هرگونه مصلحتی علیه اعضای خود نیز حکم صادر کند.
در مورد شورای پیشنهادی ایلان ماسک نیز برخی شواهد نشان میدهد که این شورا قرار است همین مسیر را در پیش بگیرد. به عنوان مثال، ماسک در توییت خود نوشت که ماینرها متعهد شدهاند که موارد کاربرد انرژیهای تجدیدپذیر و برنامهریزی خود را منتشر کنند. اعلامیه سیلور همچنین بر شفافیت تأکید داشت. به نظر میرسد هدف، دستیابی به اقدامات ملموس بهمنظور استخراج بیت کوین با انرژی پاک است.
با این حال، اصرار به شفافیت کافی نیست. اگر سیلور و ماسک میخواهند تأثیر طولانی مدت داشته باشند، شورای پیشنهادی آنها باید گواهی سبز خود را به عنوان استانداردی برای صندوقهای سرمایهگذاری که میخواهند بیت کوین داشته باشند صادر کند؛ صندوقهایی که باید خیال سرمایهگذارانشان را راحت کنند که نقشی در تولید گازهای گلخانهای نخواهند داشت.
این امر به معنای پرداخت حق بیمه توسط سرمایه گذاران است، زیرا انرژی پاک گران است و سخت به دست میآید. همچنین ممکن است هزینههای مدیریتی مرتبط با دریافت گواهینتامه بیت کوین سبز اضافه شود.
با این حال، موارد بسیاری وجود دارد که در آن افراد تصمیم به پرداخت پول در ازای یک محصول یا خدماتی میگیرند که نسبت به گزینههای دیگر آسیب کمتری به محیط زیست وارد میکنند. آنها این کار را داوطلبانه و بدون هیچ گونه فشار نظارتی انجام میدهند. (برای مثال میتوان به ظروف یکبار مصرف قابل تجزیه اشاره کرد)
یک سیستم صدور گواهینامه سبز به بازار کمک میکند تا متوجه شوند آیا در صورت وجود چنین سیستمی و ارائه این فرصت به سرمایهگذاران، تغییری در میزان سرمایهگذاری اتفاق میافتد یا نه؟ به عبار دیگر آیا شرکتهایی که تا پیش از این به دلیل نگرانیهای زیستمحیطی تمایلی به ورود به این حوزه نداشتند آیا تصمیم خود را عوض میکنند یا نه؟
تاثیر دولتها بر شورای استخراج بیت کوین
همانطو که گفته شد این رویکرد از آن رو مهم است که سیستم بیت کوین را تغییر نمیدهد. در این سیستم، هیچ گونه مداخلهای از طرف حکومتها انجام نمیشود، بلکه تنها یک یک سیستم داوطلبانه است که روشی روشن و امیدوارانه پیش پای مصرف کنندگان میگذارد تا حق انتخاب نگهداری بیت کوین پاک را داشته باشند.
بدیهی است که این، بدین معنی نیست که ما با یک راهحل کامل و بینقص روبرو هستیم که بلافاصله تمامی مضرات محیط زیستی استخراج بیت کوین را از بین میبرد، اما برای این کار طراحی شده است. کماکان نیز هرکسی آزاد است که هر کاری را که میخواهد در شبکه انجام دهد.
به طور کلی این مدل یکی از تلاشهای خوب برای تأثیرگذاری بر بیت کوین در این مرحله از تاریخ است. شما به سختی میتوانید اساس یک سیستم را از راههای عمده تغییر دهید، در نتیجه بهتر است سعی کنید تا به جای تحمیل قوانین جدید، از راههای دیگری اعمال نفوذ کنید. مشارکت هرچه بیشتر نهادهای قانونمند و جریانهای اصلی، فرصتهای بیشتری برای این امر فراهم میکند.
واضح است که این رویکرد، منجر به داشتن «دو بیت کوین» نمیشود؛ چیزی که یک بار پیش از این از دل توافقنامه نیویورک در آمده بود. درعوض، ارزش افزوده ایجاد میکند، آن هم بدون اینکه تغییری در فناوری بلاک چین ایجاد شود.
برخی از افراد فعال این حوزه معتقدند که باید “اجازه دهید بازار خودش این مساله را حل کند”. ما امیدواریم که این موضوع نشان دهد چرا این گزاره نادرست است و نمیتواند پاسخگوی دغدغههای زیست محیطی مردم در مورد بیت کوین باشد. این، مسالهای نیست که صرفا افراد فعال در بازار در مورد آن تصمیم بگیرند زیرا کربن و سایر گازهای گلخانهای به طور کلی اثرات بیرونی دارند. یعنی اینکه پیامدهای واقعی تولید این گازها بر دوش بازار و تولیدکنندگان آن نیست و افراد دیگری در جای دیگری از این موضوع آسیب میبینند.
سخن آخر
اگر تلاش برای تغییر کد بدترین سناریوی ممکن برای شورای استخراج بیت کوین باشد، تلاش برای تأثیرگذاری روی قوانین و روند فعالیت نگرانی بعدی است. با توجه به نفوذ بالای ایلان ماسک، او احتمالا میتواند حداقل تا حدی مقررات دولت ایالات متحده را مطابق میل خود تحت تاثیر قرار دهد و البته او نشان داده است که بینش محدودی در مورد اهمیت بازار رمزارزها دارد. بنابراین اینکه او اجازه داشته باشد سیاست ملی در مورد استخراج بیت کوین را تحت تأثیر قرار دهد کار اشتباهی است؛ فارغ از اینکه شما فکر کنید که همچین سیاستی باید وجود داشته باشد یا نه. این موضوع احتمالا رویای جاهطلبانه و فلسفه وجود شورای استخراج بیت کوین را نشان میدهد؛ احتمالی که دور از ذهن هم نیست.